|
in staat van tussentijd
|
Monique Broekman
brugwachtershuisje Anthoniebrug
21 december - 1 maart
Mijn project ('In staat van tussentijd') is in december van start gegaan en liep t/m februari. Gedurende die periode heb ik het brugwachtershuisje 4 keer de identiteit aan laten nemen van een plek rondom het huisje. Het huisje is letterlijk de omgeving gaan reflecteren/spiegelen.
Klik op onderstaande link en zie wat ik heb gemaakt samen met (voormalige) brugwachters en in samenwerking met
de klokkenmaker en sluismeester Cees Bouwmans
de NOS mediamannen en sluismeester Gerard Kappen
de kapper en sluismeester Wesley Libregts
bewoners van Anthoniegaarde en sluiswachter Peter Diepenhorst
Ik ben op bezoek geweest met de brugwachters om een potje te kaarten, het haar te laten knippen, de klokken te horen tikken met de bijbehorende verhalen over tijd, en een gesprek gehad over het NOS/Sluishuis i.s.m. Theo Verbruggen. Ik maakte van dit samenzijn foto’s en geluidsopnames van de gesprekken.
Gedurende een aantal weken heeft het brugwachtershuisje het uiterlijk gekregen van de klokkenrestaurateur Frank van Nuus, de NOS studio, Musa de kapper en het bejaardentehuis Anthoniegaarde De foto’s werden uitvergroot geprint en voor de ramen bevestigd van het brugwachtershuisje. Via verlichting in het huisje werden de afbeeldingen in het donker ook zichtbaar zijn. De opgenomen geluidsopnames van de gespreksfragmenten waren te horen uit speakers, welke je kan horen als je heel dicht tegen het huisje aan stond. Op die manier werden de buurtgenoten letterlijk op een speciale manier uitgelicht gedurende de donkerste tijd van het jaar."
Lees meer over de ontroerende ontmoetingen tijdens dit project : Monique Broekman Blog
En meer in het nieuws Brabants Dagblad
En in het nieuws Omroep Brabant
brugwachtershuisje Anthoniebrug
21 december - 1 maart
Mijn project ('In staat van tussentijd') is in december van start gegaan en liep t/m februari. Gedurende die periode heb ik het brugwachtershuisje 4 keer de identiteit aan laten nemen van een plek rondom het huisje. Het huisje is letterlijk de omgeving gaan reflecteren/spiegelen.
Klik op onderstaande link en zie wat ik heb gemaakt samen met (voormalige) brugwachters en in samenwerking met
de klokkenmaker en sluismeester Cees Bouwmans
de NOS mediamannen en sluismeester Gerard Kappen
de kapper en sluismeester Wesley Libregts
bewoners van Anthoniegaarde en sluiswachter Peter Diepenhorst
Ik ben op bezoek geweest met de brugwachters om een potje te kaarten, het haar te laten knippen, de klokken te horen tikken met de bijbehorende verhalen over tijd, en een gesprek gehad over het NOS/Sluishuis i.s.m. Theo Verbruggen. Ik maakte van dit samenzijn foto’s en geluidsopnames van de gesprekken.
Gedurende een aantal weken heeft het brugwachtershuisje het uiterlijk gekregen van de klokkenrestaurateur Frank van Nuus, de NOS studio, Musa de kapper en het bejaardentehuis Anthoniegaarde De foto’s werden uitvergroot geprint en voor de ramen bevestigd van het brugwachtershuisje. Via verlichting in het huisje werden de afbeeldingen in het donker ook zichtbaar zijn. De opgenomen geluidsopnames van de gespreksfragmenten waren te horen uit speakers, welke je kan horen als je heel dicht tegen het huisje aan stond. Op die manier werden de buurtgenoten letterlijk op een speciale manier uitgelicht gedurende de donkerste tijd van het jaar."
Lees meer over de ontroerende ontmoetingen tijdens dit project : Monique Broekman Blog
En meer in het nieuws Brabants Dagblad
En in het nieuws Omroep Brabant
|
'In staat van tussentijd'
De zuid-Willemsvaart wordt Zuid-Willemspark, de grote schepen zullen niet terug komen, architectenbureau Bureau Lubbers heeft een bijeenkomst georganiseerd voor Bosschenaren om ideeën te laten zien en op te roepen tot participatie. Als een plek zijn oorspronkelijke betekenis verliest door de verandering van de tijd, kan een plek alles zijn of worden. Er staat nog niets vast. De plek doet herinneren aan hoe het was, maar het is niet meer zichtbaar, het is als een leeg doek waar nieuwe dromen op geprojecteerd kunnen worden. Maar het verleden schemert er nog wel doorheen, alsof het potloodlijntjes zijn die niet helemaal zijn uit te gummen. Als een plek zich ontdaan heeft van zijn functie lijkt alleen de vorm zichtbaar, alsof de ziel ontsnapt is. Door verhalen wordt deze weer gevuld en bezield. Door verhalen te vertellen en te maken krijgt de veranderende tijd betekenis. Woorden omvatten de tijd, zorgen ervoor dat het kijken transformeert in zien. Verandering/beweging krijgt betekenis als er ook stilstand is. Leegte; een moment van niets, maakt ruimte voor kijken en het vinden van nieuwe woorden (of beelden) die een nieuw inzicht geven. Heel vaak fietste ik langs Anthoniegaarde, kapper Musa, de klokkenmaker, de NOS studio van de Mediamannen, niet wetende wat zich achter die gevels afspeelt. Door project In staat van Tussentijd heb ik een inkijkje mogen nemen in individuele levens gedurende een paar maanden. Iedereen heeft een verhaal te vertellen en als je je verhaal soms een beetje kwijt bent zoals in de situatie van Gerard Tijdink kan de ander -in dit geval- sluiswachter Peter Diepenhorst, met verhalen je helpen herinneren. Verhalen maken de herinnering levend, geven identiteit en betekenis/diepte aan een leven. Gezamenlijke verhalen geven verbondenheid en een cultureel historisch besef van waaruit nieuwe initiatieven kunnen groeien. Het is belangrijk dat (kleine en grote) verhalen gehoord en herinnerd worden, in deze tijd meer dan ooit. |
Het sluishuis was als plek tussen alle andere plekken in, waar de letterlijke tijd misschien even niet bestond en waar een luisterend oor was te vinden van een empathische sluiswachter.
Zou het komen doordat het een los huisje op een brug is, gelegen aan het water waarover je weg kunt kijken alsof je in gedachten al verder vaart dan de horizon? Helpt het kijken naar water je gedachten te laten reizen? Of zijn dat slechts romantische bespiegelingen die je nu eenmaal krijgt als je naar een groot water kijkt? |
BLOG
In de eerste transformatie in het sluishuis aan de Anthoniebrug - tijdens de overgang van het jaar 2016 naar 2017-stond de tijd centraal. Ik bezocht de klokkenmaker aan de overzijde van het huisje en interviewde hem over zijn werk en koppelde zijn gesprek met dat van een sluiswachter van 82 jaar, niet vermoedende dat deze man aan de Klokkenlaan woonde in seniorenflat genaamd ‘De Hooghe Clock’ die vol hangt met klokken.
Met de nog werkzame sluiswachter Gerard Kappen bezocht ik journalist Theo Verbruggen die met zijn collega Meino Remmers zijn NOS dependance heeft in een voormalig sluishuis waar vroeger de administratie gevestigd was. Gerard was wel benieuwd wat er allemaal veranderd was, en Theo was benieuwd hoe het er vroeger uit zag. Theo en Gerard zijn toevalligerwijs beiden 58 jaar. We spraken over de veranderingen in hun beiden metiers, dat de techniek ervoor heeft gezorgd dat ze meer alleen werken, hoewel Theo als verslaggever toch ook samenwerkt met een cameraman. Theo vond het wel mooi dat zij als journalisten in een voormalig sluishuis gevestigd zijn, omdat zij als het ware ‘nieuws door sluizen’ naar de wereld. Ik gaf Theo mijn opnameapparaat en liet hem de sluiswachter interviewen. Ze spraken over hun dromen voor de toekomst van de Z-Willemsvaart, en dat ze de grote boten missen. Hun verhaal kan je beluisteren als je voor het sluishuis staat, maar in een later stadium plaats ik de geluidopnames ook op mijn website.
Deze week ben ik samen met Wesley, de jongste sluiswachter, naar kapper Musa geweest. Tijdens het knippen interviewde ik hen beiden over hun werk. Musa is geboren in Jordanië en woont al een jaar of 15 in Nederland. Vanuit het sluishuis zie ik hem lange dagen maken; van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, 6 dagen in de week. Het is er altijd druk. En dat terwijl hij een uiterst ontspannen indruk maakt als ik met hem praat. Hij houdt van zijn werk, en vooral ook van het alleen werken, het eigen baas zijn. Dat was een mooie overeenkomst die hij had met Wesley die sluiswachter is geworden juist ook vanwege het solitaire van het werk, maar ook de uitzichten over het water en het buiten zijn maken zijn werk voor hem zo aangenaam.
Toen ik het sluishuis transformeerde in kapper Musa bekeek ik de buitenkant van het huisje eens goed; of de foto’s zich voegden met de plek. Er stond een auto voor het stoplicht waarvan de automobiliste haar raam opendraaide en me toe riep of ik de kapper zocht. Ze wees naar de overzijde van de straat. Ze dacht dat ik in de war was, dat ik dacht dat de kapper zich in het sluishuis bevond.
Vorige week heb ik met sluiswachter Peter Diepenhorst , Gerard Tijdink en zijn dochter Myriam geluncht in het sluishuis. Myriam heeft samen met haar zus Evelien een cateringbedrijf om de hoek van het sluishuis. Zij bracht de lunch en ik had ter plekke soep gemaakt.
Gerard komt uit de Achterhoek en is bij zijn dochters in Brabant komen wonen in woonzorgcentrum Anthoniegaarde. Het sluishuis bevindt zich tussen het woonzorgcentrum en het bedrijf van zijn dochters in, waar hij regelmatig ging en gaat helpen in de keuken. De 70jarige gepensioneerde Peter Diepenhorst vond het leuk om Gerard Tijdink weer te ontmoeten omdat hij vaak kwam buurten in het sluishuis. Er is nogal wat aan de hand als je in een verzorgingstehuis moet gaan wonen (en zeker in deze tijd), en sluiswachter Peter was dan ook deelgenoot van de dingen die zich afspeelden in deze fase van het leven van Gerard.
De betrokken sluiswachter heeft zelfs twee gedichten geschreven voor Gerard die hij heeft voorgedragen.
Het sluishuis was als plek tussen alle andere plekken in, waar de letterlijke tijd misschien even niet bestond en waar een luisterend oor was te vinden van een empathische sluiswachter.
Zou het komen doordat het een los huisje op een brug is, gelegen aan het water waarover je weg kunt kijken alsof je in gedachten al verder vaart dan de horizon? Helpt het kijken naar water je gedachten te laten reizen? Of zijn dat slechts romantische bespiegelingen die je nu eenmaal krijgt als je naar een groot water kijkt?
Peter regelde dat Gerard een ochtend mee mocht varen met een schipper. In heel Anthoniegaarde wist en weet men van dit bijzondere uitje. Zo hoorde ik later toen ik er foto’s ging maken. Er zijn geen schippers meer om naar te zwaaien, geen sluiswachters om een praatje mee te maken. Het is een dooie boel zo hoor ik vaker. De schepen moeten terug vindt een bewoonster van Anthoniegaarde.
Tijdens het biljarten met de sluiswachter en bewoners van Anthoniegaarde hoorde ik enthousiaste verhalen over de eerste transformatie; toen de klokkenmaker ‘woonde’ in het sluishuis. Een man vertelde me dat hij dacht dat er echt iemand in zat. Hij was gaan luisteren bij het sluishuis naar het interview en de opnames van de geluiden van klokken.
In eerste instantie bekeek ik de plek van buiten, zag ik de groep op leeftijd, maar nu ben ik dichterbij gekomen door mijn werk en is er een markering gemaakt in de tijd van mijn modellen, van het sluishuis en van mij. Schijnbaar gewone levens worden buitengewoon als je er de tijd voor neemt om er goed naar te kijken en te luisteren. Soms zit het in de details, in de bijzinnen. Ieder heeft zo zijn verhaal, drama, en schoonheid.
Cees van in de 80 heeft de 58 jarige Gerard nog opgeleid en wilde hem graag weer ontmoeten. Gerard en Wesley (35 jaar)hebben ook samengewerkt. Nu werkt Wesley als sluismeester in dienst van de gemeente en Gerard bedient de bruggen op afstand in Tilburg in dienst van Rijkswaterstaat. De verhalen kwamen flink los bij Cees, ook heeft hij zijn werk moeten beëindigen op 53 jarige leeftijd vanwege een zwaar verkeersongeval bij Sluis o. Gerard vulde Cees aan met verhalen van z’n begintijd van zijn carrière en Wesley vertelde hoe het er nu aan toe gaat en wat de toekomst wellicht gaat brengen; Zuid-Willemsvaart wordt Zuid-Willemspark. Na afloop van ons samenzijn spraken Gerard en Cees af om contact te houden nadat ze elkaar na jaren weer hadden ontmoet.
Als het alledaagse weg is, verandert, of verloren is dan kom je erachter hoe bijzonder het is. Het is de enige constante, misschien wel het eeuwige nu en troost.
Kunst slaat piketpaaltjes in de alledaagse tijd waardoor een tussentijd ontstaat,
die zo haar (afgeronde)verhaal en betekenis krijgt.
Kunst in de openbare ruimte waarin participatie een grote rol speelt begeeft zich op een ingewikkeld terrein. De kunst kan zo comfortabel of dienstbaar zijn aan de gemeenschap dat deze oplost in het alledaagse. De kunst wordt zo het nieuwe buurthuis als het ware. Maar wat zou daar op tegen zijn, als het verbondenheid brengt, of gemeenschapszin? Is het dan nog kunst? Is dat belangrijk?
Maar de kunst kan -als de participatie op een meer indirecte manier wordt ingezet- ook verder afstaan van de community waardoor er onbegrip of zelfs irritatie ontstaat. "Gaat daar ons belastinggeld naartoe?” Hoorde ik wel zeggen.
Als de gemeenschap zich herkent, zich gespiegeld ziet in een (kunst-)werk kan dat de ingang zijn tot een werk. Het is een uitvergrote uitgelichte en enigszins geënsceneerde werkelijkheid die verwondering op kan roepen waardoor men even stil staat om te kijken en te luisteren.
Zonder dat men het in de gaten heeft kan men onderdeel worden van een gelaagd werk.
Het sluishuis heeft de afgelopen maanden een stem gekregen en verschillende mensen en situaties uitgelicht. Door het geluid uit het sluishuis werd de blik van de voorbijganger naar het huisje getrokken bij Sluis-0 en ging men beter kijken naar de plek.
Sluis-0; de nul, de cirkel is het symbool van het volmaakte, van het begin en het einde, van iets wat alsmaar doorgaat.
Het sluishuis heeft een paar maanden een andere betekenis gekregen, nu geef ik het weer terug en door aan anderen.
Dag sluishuis!
In de eerste transformatie in het sluishuis aan de Anthoniebrug - tijdens de overgang van het jaar 2016 naar 2017-stond de tijd centraal. Ik bezocht de klokkenmaker aan de overzijde van het huisje en interviewde hem over zijn werk en koppelde zijn gesprek met dat van een sluiswachter van 82 jaar, niet vermoedende dat deze man aan de Klokkenlaan woonde in seniorenflat genaamd ‘De Hooghe Clock’ die vol hangt met klokken.
Met de nog werkzame sluiswachter Gerard Kappen bezocht ik journalist Theo Verbruggen die met zijn collega Meino Remmers zijn NOS dependance heeft in een voormalig sluishuis waar vroeger de administratie gevestigd was. Gerard was wel benieuwd wat er allemaal veranderd was, en Theo was benieuwd hoe het er vroeger uit zag. Theo en Gerard zijn toevalligerwijs beiden 58 jaar. We spraken over de veranderingen in hun beiden metiers, dat de techniek ervoor heeft gezorgd dat ze meer alleen werken, hoewel Theo als verslaggever toch ook samenwerkt met een cameraman. Theo vond het wel mooi dat zij als journalisten in een voormalig sluishuis gevestigd zijn, omdat zij als het ware ‘nieuws door sluizen’ naar de wereld. Ik gaf Theo mijn opnameapparaat en liet hem de sluiswachter interviewen. Ze spraken over hun dromen voor de toekomst van de Z-Willemsvaart, en dat ze de grote boten missen. Hun verhaal kan je beluisteren als je voor het sluishuis staat, maar in een later stadium plaats ik de geluidopnames ook op mijn website.
Deze week ben ik samen met Wesley, de jongste sluiswachter, naar kapper Musa geweest. Tijdens het knippen interviewde ik hen beiden over hun werk. Musa is geboren in Jordanië en woont al een jaar of 15 in Nederland. Vanuit het sluishuis zie ik hem lange dagen maken; van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat, 6 dagen in de week. Het is er altijd druk. En dat terwijl hij een uiterst ontspannen indruk maakt als ik met hem praat. Hij houdt van zijn werk, en vooral ook van het alleen werken, het eigen baas zijn. Dat was een mooie overeenkomst die hij had met Wesley die sluiswachter is geworden juist ook vanwege het solitaire van het werk, maar ook de uitzichten over het water en het buiten zijn maken zijn werk voor hem zo aangenaam.
Toen ik het sluishuis transformeerde in kapper Musa bekeek ik de buitenkant van het huisje eens goed; of de foto’s zich voegden met de plek. Er stond een auto voor het stoplicht waarvan de automobiliste haar raam opendraaide en me toe riep of ik de kapper zocht. Ze wees naar de overzijde van de straat. Ze dacht dat ik in de war was, dat ik dacht dat de kapper zich in het sluishuis bevond.
Vorige week heb ik met sluiswachter Peter Diepenhorst , Gerard Tijdink en zijn dochter Myriam geluncht in het sluishuis. Myriam heeft samen met haar zus Evelien een cateringbedrijf om de hoek van het sluishuis. Zij bracht de lunch en ik had ter plekke soep gemaakt.
Gerard komt uit de Achterhoek en is bij zijn dochters in Brabant komen wonen in woonzorgcentrum Anthoniegaarde. Het sluishuis bevindt zich tussen het woonzorgcentrum en het bedrijf van zijn dochters in, waar hij regelmatig ging en gaat helpen in de keuken. De 70jarige gepensioneerde Peter Diepenhorst vond het leuk om Gerard Tijdink weer te ontmoeten omdat hij vaak kwam buurten in het sluishuis. Er is nogal wat aan de hand als je in een verzorgingstehuis moet gaan wonen (en zeker in deze tijd), en sluiswachter Peter was dan ook deelgenoot van de dingen die zich afspeelden in deze fase van het leven van Gerard.
De betrokken sluiswachter heeft zelfs twee gedichten geschreven voor Gerard die hij heeft voorgedragen.
Het sluishuis was als plek tussen alle andere plekken in, waar de letterlijke tijd misschien even niet bestond en waar een luisterend oor was te vinden van een empathische sluiswachter.
Zou het komen doordat het een los huisje op een brug is, gelegen aan het water waarover je weg kunt kijken alsof je in gedachten al verder vaart dan de horizon? Helpt het kijken naar water je gedachten te laten reizen? Of zijn dat slechts romantische bespiegelingen die je nu eenmaal krijgt als je naar een groot water kijkt?
Peter regelde dat Gerard een ochtend mee mocht varen met een schipper. In heel Anthoniegaarde wist en weet men van dit bijzondere uitje. Zo hoorde ik later toen ik er foto’s ging maken. Er zijn geen schippers meer om naar te zwaaien, geen sluiswachters om een praatje mee te maken. Het is een dooie boel zo hoor ik vaker. De schepen moeten terug vindt een bewoonster van Anthoniegaarde.
Tijdens het biljarten met de sluiswachter en bewoners van Anthoniegaarde hoorde ik enthousiaste verhalen over de eerste transformatie; toen de klokkenmaker ‘woonde’ in het sluishuis. Een man vertelde me dat hij dacht dat er echt iemand in zat. Hij was gaan luisteren bij het sluishuis naar het interview en de opnames van de geluiden van klokken.
In eerste instantie bekeek ik de plek van buiten, zag ik de groep op leeftijd, maar nu ben ik dichterbij gekomen door mijn werk en is er een markering gemaakt in de tijd van mijn modellen, van het sluishuis en van mij. Schijnbaar gewone levens worden buitengewoon als je er de tijd voor neemt om er goed naar te kijken en te luisteren. Soms zit het in de details, in de bijzinnen. Ieder heeft zo zijn verhaal, drama, en schoonheid.
Cees van in de 80 heeft de 58 jarige Gerard nog opgeleid en wilde hem graag weer ontmoeten. Gerard en Wesley (35 jaar)hebben ook samengewerkt. Nu werkt Wesley als sluismeester in dienst van de gemeente en Gerard bedient de bruggen op afstand in Tilburg in dienst van Rijkswaterstaat. De verhalen kwamen flink los bij Cees, ook heeft hij zijn werk moeten beëindigen op 53 jarige leeftijd vanwege een zwaar verkeersongeval bij Sluis o. Gerard vulde Cees aan met verhalen van z’n begintijd van zijn carrière en Wesley vertelde hoe het er nu aan toe gaat en wat de toekomst wellicht gaat brengen; Zuid-Willemsvaart wordt Zuid-Willemspark. Na afloop van ons samenzijn spraken Gerard en Cees af om contact te houden nadat ze elkaar na jaren weer hadden ontmoet.
Als het alledaagse weg is, verandert, of verloren is dan kom je erachter hoe bijzonder het is. Het is de enige constante, misschien wel het eeuwige nu en troost.
Kunst slaat piketpaaltjes in de alledaagse tijd waardoor een tussentijd ontstaat,
die zo haar (afgeronde)verhaal en betekenis krijgt.
Kunst in de openbare ruimte waarin participatie een grote rol speelt begeeft zich op een ingewikkeld terrein. De kunst kan zo comfortabel of dienstbaar zijn aan de gemeenschap dat deze oplost in het alledaagse. De kunst wordt zo het nieuwe buurthuis als het ware. Maar wat zou daar op tegen zijn, als het verbondenheid brengt, of gemeenschapszin? Is het dan nog kunst? Is dat belangrijk?
Maar de kunst kan -als de participatie op een meer indirecte manier wordt ingezet- ook verder afstaan van de community waardoor er onbegrip of zelfs irritatie ontstaat. "Gaat daar ons belastinggeld naartoe?” Hoorde ik wel zeggen.
Als de gemeenschap zich herkent, zich gespiegeld ziet in een (kunst-)werk kan dat de ingang zijn tot een werk. Het is een uitvergrote uitgelichte en enigszins geënsceneerde werkelijkheid die verwondering op kan roepen waardoor men even stil staat om te kijken en te luisteren.
Zonder dat men het in de gaten heeft kan men onderdeel worden van een gelaagd werk.
Het sluishuis heeft de afgelopen maanden een stem gekregen en verschillende mensen en situaties uitgelicht. Door het geluid uit het sluishuis werd de blik van de voorbijganger naar het huisje getrokken bij Sluis-0 en ging men beter kijken naar de plek.
Sluis-0; de nul, de cirkel is het symbool van het volmaakte, van het begin en het einde, van iets wat alsmaar doorgaat.
Het sluishuis heeft een paar maanden een andere betekenis gekregen, nu geef ik het weer terug en door aan anderen.
Dag sluishuis!
|
|
|
Bossche Brugwachtershuisjes is een initiatief van Stichting Weeshuisjes | sitemap